ปรับความเชื่อเกี่ยวกับเลี้ยงลูกด้วยนมแม่เสียใหม่

การเลี้ยงลูกด้วยนมตนเองนั้นเป็นความรู้สึกที่ดีมากเกินกว่าจะพรรณนาออกมาได้ ซึ่งปัจจุบันนี้ก็ยิ่งรณรงค์ให้มีการเลี้ยงลูกด้วยนมตนเองกันมากขึ้น แต่ก็ยังมีความเชื่อบางอย่างที่อาจน่าสงสัยอยู่บ้าง เรามาลองหาคำตอบกันในวันนี้ค่ะ

– หากเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ครบหกเดือนแล้ว ต้องใช้นมชนิดอื่นให้ลูกดื่มด้วย
ไม่เป็นความจริง เพราะนมแม่นั้นมีคุณค่าทุกอย่างที่เหมาะสมและพอเหมาะกับทารก และมีมากกว่านมชนิดอื่น ๆ ด้วย แต่เด็กทารกที่อายุมากกว่าหกเดือนแล้ว ให้เริ่มกินอาหารเสริมสำหรรับทารก เพื่อให้ทารกได้รู้จักวิธีการกินและได้รับธาตุเหล็กจากอาหารชนิดอื่น ๆ นอกจากนมแม่ เพราะในระยะ 7-9 เดือนหากดื่มนมแม่อย่างเดียวเด็กอาจได้รับธาตุเหล็กไม่พอ ดังนั้นหากทารกกินนมแม่ และกินอาหารเสริมไปด้วยได้ นมวัวหรือนมอื่น ๆ ก็ไม่จำเป็นเลย

– นมผงสำหรับทารกสมัยนี้นั้น ดีพอ ๆ กับนมแม่
ไม่เป็นความจริง แม้นมผงสมัยใหม่นี้คล้ายคลึงกับนมแม่แค่ผิวเผินเท่านั้น เพราะนมผงไม่มีแอนติบอดี เซลล์ที่มีชีวิต เอนไซม์ และฮอร์โมนด้วย แม้นมผงจะมีสารอาหารชนิดอื่นที่มากกว่านมแม่ รวมทั้งโปรตีนด้วย แต่โดยพื้นฐานแล้วแตกต่างจากสารอาหารในนมแม่ นมผงต่าง ๆ ไม่มีความแตกต่างของสารอาหารไม่ว่าจะวันเวลาใด แต่นมแม่ถูกสร้างขึ้นตามความเหมาะสมกับลูกของคุณโดยเฉพาะเท่านั้น

– ทำความสะอาดหัวนมแม่ทุกครั้งก่อนลูกดูด
ไม่เป็นความจริง หากให้ทารกดื่มนมผงนั้นต้องใส่ใจเรื่องความสะอาด เพราะนมผงไม่ได้ช่วยป้องกันทารกจากการติดเชื้อ และยังปนเปื้อยและเป็นแหล่งแพร่แบคทีเรียได้ง่ายด้วย แต่ในนมแม่จะช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ป้องกันการติดเชื้อให้กับทารกอยู่แล้ว จึงไม่จำเป็นต้องล้างทำความหัวนมตนเองก่อน เพราะอาจทำให้ยุ่งยากอีกด้วยแล้วยังทำให้ไขมันตามธรรมชาติที่ช่วยต่อต้านแบคทีเรียออกไปจากหัวนมด้วย

– ถ้าแม่ป่วยเป็นโรคติดต่อได้ ต้องหยุดการให้นมลูกไว้ก่อน
ไม่เป็นความจริง แต่ก็ยังเว้นบางกรณีที่พบได้น้อยมาก ทารกจะได้รับการปกป้องจากการดื่มนมแม่ โดยแม่ยังคงให้นมลูกต่อไปได้ หากแม่เป็นไข้ ไอ ท้องร่วง หรือเป็นผื่น ทารกก็จะได้รับเชื้อจากแม่แล้วตั้งแต่ก่อนที่แม้จะรู้ตัวด้วยซ้ำ การป้องกันทารกจากการติดเชื้อหรือโรคติดต่อได้ที่ดีที่สุดก็คือให้แม่เลี้ยงลูกด้วยนมต่อไป ถ้าทารกป่วย จะป่วยไม่มาก หากแม่เลี้ยงด้วยนมแม่อย่างสม่ำเสมอ แต่ก็มีอยู่บ้างที่ทารกเองที่ป่วยและแม่เป็นฝ่ายได้รับเชื้อจากลูก เพราะทารกไม่ได้แสดงอาการป่วยเพราะได้ดื่มนมแม่ แม้แม่เองจะเป็นฝีที่เต้านมหรือเจ็บคัดเต้านมก็ตาม การติดเชื้อนี้ดูจะหายได้เร็วกว่าถ้ายังให้แม่เลี้ยงลูกด้วยนมด้วยการให้ลูกดูดนมข้างนั้นต่อไป

– หากเด็กท้องเสียหรืออาเจียน แม้ควรหยุดให้นม
ไม่เป็นความจริง การรักษาอาการท้องเสียหรืออาเจียนเหล่านี้ที่ดีที่สุดก็คือการดื่มนมแม่ แต่อาจให้หยุดกินอาหารชนิดอื่น ๆ สักระยะ แต่ควรให้ลูกดื่มนมแม่ต่อไป นมแม่นั้นเป็นอาหารชนิดเดียวที่เด็กต้องการเมื่อไม่สลาย ยกเว้นแต่มีสภาวะปกติอย่างอื่นเท่านั้น

– เลี้ยงลูกไม่ได้เพราะนมไม่พอ หรือไม่มีนม
ไม่เป็นความจริง เพราะแม่ส่วนใหญ่มีนมให้ลูกมากเกินพอเสียอีก การที่เด็กร้องมาก ๆ ในช่วงสัปดาห์แรกไมใช่เพราะนมไม่พอ แต่เป็นเพราะการดูดไม่ถูกต้อง ทำให้ไม่ได้รับน้ำนมที่มีอยู่อกแม่ตามที่ต้องการ วิธีแก้ปัญหาคือให้ลูกดูดให้บ่อย ๆ วันแรก ๆ จะช่วยกระตุ้นการสร้างน้ำนม หากแม่ให้นมอื่นแทน นาน ๆ ไปร่างกายของแม่จะหยุดการสร้างน้ำนมจริง ๆ ดังนั้นไม่ว่าจะคลอดเองหรือผ่าคลอดก็ควรให้ลูกดูดนมให้เร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้ และก่อนออกจากโรงพยาบาลควรแน่ใจด้วยว่าลูกดูดนมแม่ได้อย่างถูกต้องแล้ว

– หากกำลังตั้งครรภ์ ควรหยุดให้นมทารก
ไม่เป็นความจริง ควรเลี้ยงทารกด้วยนมแม่ต่อไป มีแม่เป็นจำนวนมากที่ให้นมลูกคนที่โตกว่า แม้ว่าคนน้องจะคลอดออกมาแล้ว แม้ปริมาณของนมแม่อาจลดลงบ้างระหว่างการตั้งครรภ์ แต่หากเด็กได้รับสารอาหารเสริมชนิดอื่นด้วย การให้นมทารกในระหว่างตั้งครรภ์ก็ไม่เป็นปัญหาใด ๆ ทั้งสิ้น