โรคท้องเสีย  อาการธรรมดาที่อาจไม่ธรรมดา

อย่าเพิ่งแปลกใจที่หัวข้อเรื่องนี้อาจขัดความคิดของใครหลาย ๆ คน เพราะเข้าใจมาตลอดว่าอาการท้องเสียนั้นเป็นเรื่องธรรมดา แต่บทความในวันนี้จะนำคุณผู้อ่านได้ไปเห็นว่าความจริงแล้วอาการท้องเสียนั้น อาจนำไปสู่อาการที่คาดไม่ถึงและเสียชีวิตได้เช่นกัน หากชะล่าใจ เรามาระแวดระวังเรื่องนี้ด้วยการใส่ใจกับอาการท้องเสียและหาความรู้กันใหม่ก่อนดีกว่า

โรคท้องร่วง ท้องเสีย หรืออุจจาระร่วงนั้น หมายถึงการถ่ายอุจจาระเหลว หรืออุจจาระเป็นน้ำเกินกว่า 2 ครั้งในวันเดียว หรือการอุจจาระเป็นมูกปนเลือดเพียงครั้งเดียวก็ถือว่าท้องเสียแล้ว ซึ่งในอดีตนั้นจะเรียกการถ่ายอุจจาระที่ปนมูกเลือดว่าเป็นโรคบิด เพราะผู้ป่วยจะมีอาการปวดบิดในท้องขณะที่เบ่งอุจจาระไปด้วย โรคท้องเสียนั้นแบ่งออกได้เป็นสองชนิดก็คือ

1. โรคท้องเสียแบบเฉียบพลัน มักจะเกิดจากอาหารเป็นพิษ หรือติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย พยาธิในลำไส้
2. โรคท้องเสียแบบเรื้อรัง ซึ่งมักมีอาการท้องเสียนานกว่า 2 อาทิตย์เป็นต้นไป มักไม่ได้เกิดจากอาหารเป็นพิษ หรือติดเชื้อ แต่เกิดจากการย่อยอาหารและการดูดซึมที่ผิดปกติ การอักเสบจากภูมิแพ้ หรือติดเชื้อ ตลอดจนเป็นมะเร็งในทางเดินอาหาร ดังนั้นโรคท้องเสียชนิดนี้จึงเป็นเรื่องไม่ธรรมดา

หรือแม้แต่ท้องเสียแบบเฉียบพลันเอง ก็อาจพบได้ว่าทำให้เสียชีวิตได้เหมือนกัน ถ้าได้รับการรักษาไม่ถูกต้องหรือช้าเกินไป ส่วนใหญ่การเสียชีวิตจะเกิดจากภาวะช็อก หรือภาวะที่เกิดจากการขาดน้ำและเกลือแร่เป็นจำนวนมาก ส่วนน้อยที่จะเกิดจากภาวะโลหิตเป็นพิษ ซึ่งทั้งสองแบบมีอาการเตือนแต่อาจถถูกละเลยจากแพทย์และผู้ป่วยเอง เพราะถ้าสังเกตได้ทันก็จะรอดชีวิต ซึ่งทุกคนควรสังเกตอาการเหล่านี้เอาไว้

โดยสัญญาณอันตรายมีทั้งหมด 6 ข้อดังต่อไปนี้ และผุ้ป่วยต้องรีบบอกแพทย์ไม่ว่าแพทย์จะถามหรือไม่ก็ตาม อีกทั้งสัญญาณเตือน 6 ข้อนี้ยังสามารถใช้กับโรคที่เกิดอาการช็อกแทรกซ้อนอื่น ๆ ได้ด้วย เช่น โรคติดเชื้อต่างๆ การบาดเจ็บรุนแรง การขาดน้ำและอาหารรุนแรง โรคระบบต่างๆ อาการแพ้รุนแรง และภาวะพิษจากยาหรือสารเคมีอื่น ๆ ด้วย

สำหรับผู้ป่วยโรคท้องเสียนี้สิ่งที่ควรทำเมื่อเกิดอาการก็คือควรดื่มน้ำผสมเกลือแร่ให้มาก ๆ อย่าดื่มแต่น้ำเปล่า เพราะถ้าท้องเสียหลายครั้งร่างกายก็จะสูญเสียน้ำและเกลือแร่ การดื่มน้ำเปล่ายิ่งจะทำให้อัตราความเข้มข้นของเกลือแร่ในเลือดต่ำลง เกิดอาการคลื่นไส้ ปวดเมื่อยเนื้อตัว เป็นตะคริว สันสน ซึม หมดสติ และชักได้ ซึ่งสัญญาณเตือนอันตรายก่อนอาการช็อกได้แก่
1. หิวน้ำมาก อยากดื่มน้ำ ปากคอแห้ง
2. อ่อนเพลียไม่มีแรง
3. ใจสั่น หน้ามืด โดยเฉพาะเวลาลุก นั่ง หรือยืน ถ้ามีอาการเกือบเป็นลมหรือเป็นลม ได้แก่ หน้าซีด เหงื่อแตก มือเท้าเย็น อ่อนแรง หมดสติ พอนานราบก็จะรู้สึกตัว
4. ปัสสาวะน้อยแต่มีสีเข้ม
5. เบ้าตาลึกและคล้ำลง
6. ผิวหนังเหี่ยวย่นมากกว่าเดิม

หากเกิดสัญญาณเตือนภัยข้อใดข้อหนึ่งขึ้นมา เป็นเครื่องเตือนให้คุณทราบว่าอาการที่กำลังเป็นอยู่อาจจะเข้าสู่อันตราย ควรนำส่งโรงพยาบาลแล้วแจ้งให้แพทย์ทราบอย่างเร่งด่วนค่ะ